Sáng Tác Ca Khúc

Tựa

Neáu baïn vieát nhaïc vì baïn coù ñieàu gì ñoù muoán noùi thì baïn haõy töï dieãn taû ñi. Haõy vieát veà nhöõng ñieàu laøm baïn xuùc ñoäng, veà nhöõng ñieàu maø baïn nghó laø quan troïng ñoái vôùi baïn. Moät ca khuùc gioáng nhö moät chuyeán du haønh, haõy daãn ngöôøi nghe ñeán nhöõng vuøng môùi laï, töôi ñeïp.

Moät ca khuùc ñeïp vaø nhöõng aâm thanh ñeïp khoâng phaûi xoeø tay ra laø naém baét ñöôïc deã daøng. Phaûi suy tö, chieâm nghieäm nhieàu vaø ñieàu quan troïng nhaát laø phaûi daùm noùi: “Haõy vieát laïi thoâi!”

Nhöõng kyõ thuaät vaø thuû phaùp trình baøy trong taäp naøy ñöôïc bieân dòch chuû yeáu töø trong saùch giaùo khoa aâm nhaïc: “Harmony and Melody – the diatonic part” (daøy khoaûng 300 trang) maø toâi möôïn ñöôïc töø moät baïn ñoàng nghieäp töø cuoái naêm 1975 ñeå hoïc vaø ñaõ cheùp tay laïi nhöõng phaàn maø toâi thaáy môùi laï ñoái vôùi mình luùc baáy giôø nhöng laïi queân khoâng ghi teân taùc giaû quyển giaùo khoa nhạc lý naøy.

Qua thôøi gian sinh hoaït vôùi caùc baïn saùng taùc ca khuùc, toâi nhaän thaáy ña soá caùc baïn, vôùi soá voán kieán thöùc nhaïc lyù caên baûn, thöôøng vieát theo caûm höùng, theo caûm xuùc aâm nhaïc vaø theo nhöõng kinh nghieäm maø caùc baïn ñaõ nghe vaø hoïc ñöôïc töø caùc baäc ñaøn anh nhaïc só noåi tieáng. Co’ caûm höùng vaø caûm xuùc ñeå vieát taùc phaåm chöa phaûi laø ñuû. Caùc baïn caàn phaûi hoïc nhieàu hôn nöõa veà kyõ thuaät vaø thuû phaùp trong saùng taùc vaø nhaát laø kyõ thuaät hoøa aâm ñeå hoaøn thieän mình vaø ñeå bieát caùch trau chuoát baèng “kyõ xaûo aâm thanh” cho taùc phaåm cuûa mình neùt hôn.

Tuy nhieân, kyõ thuaät vaãn laø kyõ thuaät vì ai cuõng coù theå thöïc hieän ñöôïc neáu hieåu vaø naém ñöôïc nguyeân lyù. Nhöng trong aâm nhaïc thì caùi “toâi” ñöôïc phoâ baøy raát roõ qua taùc phaåm. Nhö vaäy thì phong caùch ñoùng vai troø chuû yeáu trong ca khuùc maø baïn vieát ra. Ca khuùc phaûi laø cuûa baïn, phaûi mang daáu aán cuûa chính baïn. Ñöøng töï giôùi haïn mình, ñöøng töï troùi buoäc, goø boù mình trong caùc qui ñònh, luaät leä cuûa nhaïc lyù. Haõy töï ñaët ra caùc qui ñònh cho mình. Haõy ñeå cho söï saùng taïo töï do bay boång. Vaø... haõy luoân nhìn laïi caùc taùc phaåm maø baïn ñaõ vieát ra, ñaõ thaû cho bay vaøo cuoäc ñôøi baèng caëp maét vaø ñoâi tai cuûa moät ngöôøi phaân tích vaø pheâ bình khaéc khe.

Raát mong nhöõng kyõ thuaät vaø thuû phaùp caên baûn trong taäp taøi lieäu naøy giuùp ñöôïc ít nhieàu cho caùc baïn treân böôùc ñöôøng saùng taùc.

Ñaéc Taâm

(thaùng 7 naêm 2004)

MỤC LỤC

	Trang
Nhạc Và Khóa Nhạc	1
Ký Hiệu Dùng Trong Âm Nhạc	2
I. ĐƯỜNG CONG GIAI ĐIỆU	4
1. Đường sóng	4
2. Đường sóng có cao trào	4
3. Đường sóng dâng cao	5
4. Đường sóng đi xuống	5
5. Cầu vồng	5
6. Đáy chén	5
7. Đường thẳng đi lên	5
8. Đường thằng đi xuống	6
9. Đường thẳng ngang	6
II. TIẾT NHỊP	7
1. Các Loại Tiết Nhịp Cân Đối	8
1.1. Tiết nhịp lặp lại	8
1.2. Lặp lại liên tục	8
1.3. Tiết nhịp lặp lại có biến đổi	8
1.4. Tiết nhịp đôi lặp lại	9
2. Các Loại Tiết Nhịp Không Cân Đối	9
2.1. Thay đổi nhịp	9
2.2. Tiết nhịp tự do	10
2.3. Đa tiết nhịp	10
2.4. Tiết nhịp không nhịp	10
III. ĐẶC TÍNH DIỄN ĐẠT CỦA CÁC QUÃNG GIAI ĐIỆU	11
IV. ĐOẠN NHẠC KHỞI Ý	14
1. Nhận Diện Đoạn Khởi Ý	14
2. Motive Giai Điệu Và Motive Tiết Nhịp	14
3. Sự Phúc Tạp Và Độ Dài Của Motive	15
4. Các Kỹ Thuật Biến Tấu Đoạn Khởi Ý	16
4.1. 8 kỹ thuật phát triển đoạn khởi ý	16
(1) Lặp lại nguyên mẫu (literal repetition)	16
(2) Tiếp nối nhau (sequence)	16
(3) Đổi quãng (interval change)	17
(4) Phân mảnh (fragmentation)	17
(5) Mở dài (extension)	18

	Trang
(6) Đảo ngược (inversion)	18
(7) Đổi tiết nhịp (rhythm change)	18
(8) Thêm phần hoa mỹ (ornamentation)	18
4.2. 7 kỹ thuật biến tấu đoạn khởi ý	19
(1) Tăng (augmentation)	19
(2) Giảm (diminution)	19
(3) Đảo thứ tứ các mảnh trong đoạn khởi ý (interversion)	20
(4) Mở rộng (expansion)	20
(5) Thu ngắn lại (contraction)	20
(6) Bớt nốt (thinning)	21
(7) Tiến hành ngược (retrograde motion)	21
V. CẤU TRÚC GIAI ĐIỆU	22
1. Tính Thống Nhất Trong Phong Cách	22
2. Điệu Thức (tonality)	22
3. Tình Cảm (expression)	23
4. Điểm Cao Trào (climax)	23
4.1. Điểm Cao Trào Duy Nhất	23
4.2. Điểm Cao Trào Lặp Lại	23
5. Điểm Dừng (cadence)	24
5.1. Điểm dừng hoàn chỉnh (perfect cadence)	24
5.2. Điểm dừng không hoàn chỉnh (imperfect cadence)	25
5.3. Điểm dừng giữa (half cadence)	25
6. Tuyến Giai Điệu	26
7. Chuyển Cung	26
7.1. Chuyển cung gần	26
7.2. Chuyển cung xa	28
8. Viết Giai Điệu Ở Điệu Thức Thứ	29
9. Cấu Trúc Bên Trong Của Câu Nhạc	30
10. Cấu Trúc Bên Ngoài Của Câu Nhạc	30
11. Cấu Trúc Giai Điệu	30
Tóm Tắt Về Cách Viết Giai Điệu	31
VI. CA TỪ VÀ HÒA ÂM	33
1. Các Yếu Tố Của Một Ca Khúc Đẹp	33
2. Ảnh Hưởng Của Ca Từ Đối Với Giai Điệu	33
3. Vận Âm Pháp (prosody)	34
4. Vài Gợi Ý Trong Việc Viết Ca Khúc	34
4.1. Quyết Định Các Phần Căn Bản Cho Ca Khúc	34
4.2. Cách Viết Ca Khúc	35

	Trang
4.3. Tiến Hành Hợp Âm	35
4.3.1. Các hợp âm căn bản trong âm giai diatonic	35
4.3.2. Tiến hành hợp âm	36
TÓM TẮT	38
Và đây là toàn bộ tài liệu "Kỹ Thuật Sáng Tác Ca Khúc" dưới dạng file Winword .doc.  Muc_luc.doc  Loi_tua.doc  Ky_thuat_sang_tac_ca_khuc.doc

Các bài liên quan